Heel veel mensen onderweg raadden het me af: 'Mashhad?' nee, daar moet je niet naar toe gaan, veel te grote stad waar niets te beleven valt, enkel religieus: Iman Reza, daar heb je niets te zoeken. Esfahan, Shiraz, Yazd, dat zijn de plaatsen waar de echte geschiedenis en cultuur van Iran liggen!' Iran, een wonderlijk land waar zo vreselijk veel vooroordelen over bestaan. Hoe had ik ooit kunnen denken dat dit in de praktijkvoor wat betreft godsdienst mischien nog wel liberaler te noemenis dan Turkije? De moskeeen zijn hier lang niet zo talrijk en het geluid dat eruit vandaan schalt is slechts een fractie t.o.v. het buurland. De meeste mensen bezoeken de moskee niet, uit protest tegen het regeringsbeleid, enkel ouderen komen er nog. Maar toch, hoe graag ik ook naar Esfahan zou willen, ik doe het niet, het is er me momenteel te heet. Bovendien, en dat is het belangrijkste, mis ik nog een visum voor Turkmenistan en dat valt toevallig ook in Mashhad te verkrijgen.

Het Iman Rezacomplex is de heiligste plek in Iran. Een bedevaartsoort waar miljoenen pelgrims per jaar, uit diverse landen,naar toe komen. was het christelijk geweest, dan had ik het niet bezocht, ik heb daar genoeg van gezien, maar de Islam is mijn geloof nooit geweest, dat maakt het anders. Eigenlijk mag ik als ' heiden' niet naar binnen. Maar gekleed in een lange broek en overhemd, blijkt het geen enkel probleem en blonde moslims bestaan ook. Een enorm plein strekt zich voor mij uit, omgeven door diverse complexen waarvan een deel in aanbouw is, het is nog niet groot genoeg. Diverse poorten bieden toegang tot het centrale deel. De houten deurposten bevatten diepe slijtageplekken ten gevolge van de vele handen die er langs zijn gestreken. De houten deuren worden gekust. Een man komt huilend naar buiten; op kleden biddenenorme hoeveelhedenmensen; een lijkkist wordt naar binnen gedragen; nog meer huilende mensen; een man ligt naast zijn opengeslagen Koran te slapen en verschillende mensen maken foto's terwijl dat eigenlijk niet mag. Onder de gouden koepel bevindt zich de heiligste plek: het graf van Imam Reza. Mensen, mannen vooral, dringen zich naar voren: Aanraken, kussen huilen, schreeuwen en bidden. Hier is het, ik ben er! Allah! Groene lappen worden naar voren geworpen en belanden bovenop het enorme graf. De ruimte zelf is een pracht en praal van goud, zilver en kleurrijk geglazuurde mozaieken en bovenal spiegeltegels. De zalen ernaast doen er nauwelijks voor onder. Enorme kroonluchters hangen er aan de plafonds. Hoe krijg je mensen gek? Overdonderend is een eufemisme!

Bij de uitgang kijk ik nog een keer achterom en ik bedenk me dat er mensen zijn die honderden kilometers hebben gelopen om hier te komen. Ik heb er 8000 kilometer voor gefietst. 'Beste Imam Reza,' mompel ik voor me uit,'geef me alsjeblieft zo snel mogelijk een visum voor Turkmenistan.' Moet toch wel lukken als je hier geweest bent zou je zo denken.